Álagning á einstaklinga 2013
Ríkisskattstjóri hefur nú lokið álagningu opinberra gjalda á einstaklinga.
Álagningin 2013 tekur mið af tekjum einstaklinga árið 2012 og eignum þeirra í lok árs 2012. Helstu niðurstöður álagningarinnar eru eftirfarandi:
- Framteljendum fjölgar um 0,9% milli ára og eru 264.193. Framteljendur eru nú 3.300 færri en þegar þeir voru flestir árið 2009. Alls fengu 158.455 einstaklingar álagðan almennan tekjuskatt og 253.606 fengu álagt útsvar.
- Tekjuskatts- og útsvarsstofn landsmanna árið 2013 vegna tekna árið 2012 nemur 932 ma.kr. og hefur aukist um 6,4% frá fyrra ári. Skattstofnsins var aflað af tæplega 240 þúsund einstaklingum og fjölgaði um 0,9% í þeim hópi eða um rúmlega tvö þúsund einstaklinga.
- Samanlögð álagning almenns tekjuskatts og útsvars nemur 243,5 ma.kr. og hækkar um 6,8% frá fyrra ári. Álagður tekjuskattur nemur tæplega 43% af fjárhæðinni og útsvar rúmlega 57%.
- Almennur tekjuskattur nemur 104,3 ma.kr. og var lagður á rúmlega 158 þúsund framteljendur. Álagningin eykst um 7,0% á milli ára og gjaldendum fjölgar um 1,6%.
- Útsvarstekjur sveitarfélaga nema 139,2 ma.kr. sem er 6,7% aukning á milli ára. Útsvar reiknast af öllum skattstofninum, en ríkissjóður greiðir hluta útsvarsins í formi ónýtts persónuafsláttar þeirra sem hafa tekjur undir skattleysismörkum. Sú fjárhæð nemur rúmum 10 ma.kr. og hækkar um 500 m.kr. frá í fyrra.
- Álagður fjármagnstekjuskattur einstaklinga nemur 11,7 ma.kr. og hækkar um 13,9% milli ára. Rétt er að vekja athygli á því að breytingin á milli ára er mjög mismunandi eftir tegundum fjármagnstekna. Gjaldendum fjármagnstekjuskatts fjölgar um 6,7% og eru þeir tæplega 42 þúsund. Gjaldendum hefur fækkað mikið síðan frítekjumark vaxta var tekið upp við álagningu 2011, en það nemur 100 þús.kr. á ári. Við álagningu 2010 voru gjaldendur skattsins um 183 þúsund.
- Vextir eru stærsti einstaki liður fjármagnstekna og nema 30,4 ma.kr. sem er 0,5% aukning frá árinu áður. Vaxtatekjur eru nú rúmur fjórðungur þess sem þær voru árið 2009. Tekjur af arði nema 16,7 ma.kr. sem er 28,8% aukning frá fyrra ári og leigutekjur nema 9,1 milljarði sem er 20,7% aukning á milli ára. Athygli vekur að þeim sem hafa leigutekjur fækkar um 3,1% eða rúmlega 240 manns á milli ára.
- Frumálagning auðlegðarskatts fer nú fram í fjórða sinn og endurálagning í þriðja sinn. Auðlegðarskattur var lagður á sem tímabundin aðgerð og rennur skv. lögum út um næstu áramót. Skatthlutfallið við álagningu 2013 er 1,5% af eign á bilinu 75-150 milljónir hjá einhleypum og 100-200 milljónir hjá hjónum en 2,0% af eign umfram þessi mörk. Auðlegðarskatt greiða nú 5.980 aðilar (um 3.100 fjölskyldur), alls tæplega 5,6 ma.kr., sem er 0,3% lækkun á milli ára. Viðbótarauðlegðarskattur á hlutabréfaeign var lagður á 4.988 gjaldendur og nam 3,5 ma.kr. sem er 44% aukning á milli ára. Samanlagt hækkar auðlegðarskattur um liðlega 13% milli ára.
- Framtaldar eignir heimilanna námu 3.861 ma.kr. í lok síðasta árs og jukust um 6,9% frá fyrra ári. Fasteignir töldust 2.679 ma.kr. að verðmæti, eða 69,0% af eignum, og jókst verðmæti þeirra um 9,0% milli ára. Íbúðareigendum fjölgaði lítillega á ný, eftir fækkun þrjú ár í röð.
- Framtaldar skuldir heimilanna námu 1.785 ma.kr. í árslok 2012 og jukust um 1,5% á árinu. Til samanburðar drógust skuldir heimilanna saman um rúmlega 6% árið 2011. Framtaldar skuldir vegna íbúðarkaupa námu 1.159 ma.kr. sem er 3,1% aukning milli ára. Eigið fé heimila í fasteign sinni er nú í heild tæplega 57% af verðmæti þeirra samanborið við tæplega 55% árið áður. Tæplega 26 þúsund af 94 þúsund fjölskyldum sem eiga íbúðarhúsnæði telja ekki fram neinar skuldir vegna þess.
- Nettóeign heimila, skilgreind sem heildareignir að frádregnum heildarskuldum, jókst um rúm 12% á árinu 2012 og nam samtals 2.075 ma.kr. Aukningin nemur 7,5% að raungildi á mælikvarða vísitölu neysluverðs.
- Útvarpsgjald nemur samtals 3,4 ma.kr. á árinu 2013. Fjárhæð þess er 18.800 kr. á hvern framteljanda á aldrinum 16–69 ára sem greiðir tekjuskatt. Greiðendum útvarpsgjalds fjölgar um tæplega 1.900 milli ára. Gjald í framkvæmdasjóð aldraðra nemur samtals 1,8 ma.kr. og eru greiðendur þess þeir sömu og greiða útvarpsgjald.
- Barnabætur hækka verulega milli ára og nema 10,1 ma.kr. sem er 36% aukning frá fyrra ári. Tæplega 57 þúsund fjölskyldur fá barnabætur sem er 9,5% fjölgun frá fyrra ári. Meðalfjárhæð bóta hækkar um tæplega 24% milli ára en bæði upphæðir barnabóta og tekjuviðmiðanir voru hækkaðar umtalsvert frá fyrra ári.
- Almennar vaxtabætur vegna vaxtagjalda af lánum til kaupa á íbúðarhúsnæði, sem einstaklingar greiddu af á árinu 2012, nema 8,7 ma.kr. sem er 1,3% lækkun á milli ára. Almennar vaxtabætur fá 44.876 fjölskyldur og fækkar þeim um 3,3% á milli ára.
- Hinn 1. ágúst verða greiddir 18,3 ma.kr. úr ríkissjóði til heimila. Þar er um að ræða endurgreiðslu á ofgreiddum sköttum, barnabætur og vaxtabætur. Inneign framteljenda að lokinni álagningu er alls 21,9 ma.kr., en 3,6 ma.kr. af henni verður ráðstafað upp í kröfur ríkissjóðs vegna vangoldinna gjalda. Útborgunin er sundurliðuð í meðfylgjandi töflu.
Deild
|
M.kr.
|
---|---|
Barnabætur |
2.670
|
Vaxtabætur |
7.406
|
Ofgreidd staðgreiðsla tekjuskatts og útsvars |
7.077
|
Ofgreidd staðgreiðsla fjármagnstekjuskatts |
720
|
Annað |
398
|
Alls |
18.271
|
- Endurgreiðsla á ofgreiddum sköttum er alls 7,8 ma.kr. sem er svipað og í fyrra. Barnabætur eru 35% meiri nú en í fyrra og almennar vaxtabætur 1,5% minni, og samtals hækka þessar greiðslur um 0,5 ma.kr. milli ára. Auk þess mun ríkissjóður greiða 2,7 ma.kr. í barnabætur í lokagreiðslu ársins 1. nóvember nk. Heildarútborgunin 1. ágúst lækkar um 2,1 ma.kr. sé miðað við árið 2012, þar sem sérstakar tímabundnar vaxtaniðurgreiðslur til skuldsettra heimila hafa fallið brott.